CIMRM 420 - Two monuments to Vettius Agorius Praetextatus, Pater Patrum. Rome

The "large marble base" (CIL VI 1778).

This is stated by Vermaseren to be in the gardens of the Villa Mattei (Villa Celimontana) on the Caelian hill in Rome.

Transcription (from Clauss-Slaby database):

Agorii / Vettio Agorio Praetextato v(iro) c(larissimo) // pontifici Vestae / pontifici Soli(s) / quindecemviro / auguri / tauroboliato / curiali / neocoro / hierofantae / patri sacrorum // quaestori / candidato / praetori urbano / correctori Tus/ciae et Umbriae / consulari / Lusitaniae / proconsuli / Achaiae / praefecto urbi / prae(ecto) praet(orio) II / Italiae et Illyrici / consuli / designato // Dedicata Kal(endis) Febr(uariis) / d(omino) n(ostro) Fl(avio) Valentiniano Aug(usto) III / et Eutropio conss(ulibus)

Similar titles to the second monument, but listed as "pater sacrorum" rather than "pater patrum". This monument is dated to 387 A.D.

The "altar" or "tombstone" (CIL VI 1779).

Transcription (from Clauss-Slaby database):

D(is) M(anibus) / Vettius Agorius Praetextatus / augur p[o]ntifex Vestae / pontifex Sol[is] quindecemvir / curialis Herc[u]lis sacratus / Libero et Eleusiniis hierophanta / neocorus tauroboliatus / pater patrum in [r]e publica vero / quaestor candidatus / pr(a)etor urbanus / corrector Tusciae et Umbriae / consularis Lusitaniae / proconsule Achaiae / praefectus urbi / legatus a senatu missus V / praefectus praetorio II Italiae / et Illyrici / consul ordinarius / designatus / et Aconia Fabia Paulina c(larissima) f(emina) / sacrata Cereri et Eleusiniis / sacrata apud (A)eginam Hecatae / tauroboliata hierophantria / hi coniuncti simul vixerunt ann(os) XL // Vettius Agorius Praetextatus / Paulinae coniugi / Paulina veri et castitatis conscia / dicata templis atq(ue) amica numinum / sibi maritum praeferens Romam viro / pudens fidelis pura mente et corpore / benigna cunctis utilis penatibus / cae[le]s[tium iam sede semper mec]u[m e]ri[s // Vettius Agorius Praetextatus / Paulinae coniugi / Paulina nostri pectoris consortio / fomes pudoris castitatis vinculum / amorque purus et fides caelo sata / arcana mentis cui reclusa credidi / munus deorum qui maritalem torum / nectunt amicis et pudicis nexibus / pietate matris coniugali gratia / nexu sororis filiae modestia / et quanta amicis iungimur fiducia / aetatis usu consecrandi foedere / iugi fideli simplici concordia / iuvans maritum diligens ornans / colens // [Sple]ndor parentum nil mihi maius dedit / [quam] quod marito digna iam tum visa sum / [se]d lumen omne vel decus nomen viri / Agori superbo qui creatus germine / patriam senatum coniugemq(ue) inluminas / probitate mentis moribus studiis simul / virtutis apicem quis supremum nanctus es / tu namque quidquid lingua utraq(ue) est proditum / cura soforum porta quis caeli patet / vel quae periti condidere carmina / vel quae solutis vocibus sunt edita / meliora reddis quam legendo sumpseras / sed ista parva tu pius mstes sacris / teletis reperta mentis arcano premis / divumque numen multiplex doctus colis / sociam benigne coniuge nectens sacris / hominum deumque consciam ac fidam tibi / quid nunc honores aut potestates loquar / hominumque votis adpetita gaudia / quae tu caduca ac parva semper autumans / divum sacerdos infulis celsus clues / tu me marite disciplinarum bono / puram ac pudicam sorte mortis eximens / in templa ducis ac famulam divis dicas / te teste cunctis imbuor mysteriis / tu Dindymenes Atteosqu antistitem / teletis honoras taureis consors pius / Hecates ministram trina secreta edoces / Cererisque Graiae tu sacris dignam paras / te propter omnis me beatam me piam / celebrant quod ipse bonam disseminas / totum per orbem ignota noscor omnibus / nam te marito cur placere non queam / exemplum de me Romulae matres petunt / subolemque pulchram si tuae similis putant / optant probantque nunc viri nunc feminae / quae tu magister indidisti insignia / his nunc ademptis maesta coniunx maceror / felix maritum si superstitem mihi / divi dedissent sed tamen felix tua / quia sum fuique postque mortem mox ero.

A long epitaph. English translation of the epitaph here. My own translation of the opening list of titles:

To the shades of Vettius Agorius Praetextatus, augur, priest of Vesta, priest of Sol, member of the Board of Fifteen, initiate of the senate of Hercules, hierophant of Liber and the Elusinian mysteries, neocorus (?), tauroboliate (i.e. had undergone the taurobolium in the cult of Cybele), pater patrum; and in the state: candidate for Quaestor, Urban Praetor, Corrector of Tuscany and Umbria, a consular of Lusitania, proconsul of Achaia, Urban Prefect, senatorial legate 5 times, Praetorian Prefect of Italy and Illyria twice, consul-ordinary-designate; and Aconia Fabia Paulina, noble woman, initiate of Ceres and the Eleusinian mysteries, initiate of Hecate at Aegina, tauroboliate hierophant.

Note that other inscriptions mentioning Vettius Agorius Praetextatus may be found in the Clauss-Slaby database, and a further monument may be found at Lacus Curtius here.

CIMRM entry

420. CIL VI 1778; MMM II No. 14. Basis magna marmorea. In hortis Matthaeiorum, ubi adhuc extat. Agorii / Vettio Agorio Praetextato v(iro) c(larissimo). a) On the first coluum: Pontifici Vestae / pontifici Solis / quindecemviro auguri / tauroboliato / curiali / neocoro / hierofante / patri sacrorum. b) On the second column: Quaestori candidato / praetori urbano / correctori Tus/ciae et Umbriae / consulari / Lusitaniae / proconsuli / Achaiae / praefecto urbi / praef(ecto) praet(orio) II / Italiae et IIlyrici / consuli designato. c) On the right side: Dedicata kal(endis) febr(uariis) / d(omino) n(ostro) Fl(avio) Valentiniano Aug(usto) III/et Eutropio cons(ulibus). 387 A.D. From Vettius Agorius Praetextatus we also know the tombstone, which gives his titles (CIL VI 1779; MMM II No. 15) somewhat more elaborately: augur, p[o]ntifex Vestae, / pontifex Sol[is], quindecemvir / curialis Herc[u]lis, sacratus / Libero et Eleusi[nii]s, hierophanta / neocorus I tauroboliatus I pater patrum. So it appears, that Vettius was still pater sacrorum in 387 and that at his death he moreover held the place of pater patrum (cf. A. Bruhl, Liber Pater, Paris 1953, 254ff). About his activities: J. Nistler in Klio X. 1910, 462ff: H. Bloch in HThR XXXVIII, 1945, 204ff. (From CIMRM vol. 2, p.28) T. W. J. Nicolaas, Praetextatus, Nijmegen 1940.