CIMRM Supplement - Tauroctony. Once the property of Maarten Vermaseren, now in the Allard Pierson Museum in Amsterdam, Netherlands.

From: Trouw.nl.

A tauroctony from Rome, once the property of Maarten Vermaseren. 2nd century AD. Made of a hard red sandstone. Possibly from the Rhine region originally. Now shared between the Allard Pierson Museum in Amsterdam, and the Rijksmuseum van Oudheden (RMO) in Leiden.

When René van Beek entered the Amsterdam house that once belonged to renowned Mithras expert Maarten Vermaseren, he thought to know what was waiting for him. As a conservator of the Allard Pierson Museum, he was familiar with the god of the East. But when he saw the relief of Mithras on his own, in a wall of the living room that had much of a sanctuary, he could only say one thing: "Wow."
Vermaseren had been deceased for a long time and his family broke up the house. The relief was given in loan to the Allard Pierson Museum and the Rijksmuseum van Oudheden (RMO) in Leiden. Both museums can now exhibit it, as the Louvre and the Rijksmuseum have recently shared two portraits of Rembrandt.
"It's an important piece," says Van Beek. "In that sense, it is also comparable to the discovery of a Rembrandt, which happens occasionally again. Already, we knew that Vermaseren had this relief. It shows a beautiful story and it is just well sculpted. Every high school student going to Rome must have seen this."
According to Van Beek, dating an archaeologist's object is often a difficult matter. "This relief is probably from the second century AD. It is not made of marble, but made of a hard, red sandstone. According to Vermaseren, who bought it from a collector, the relief comes from Rome. Where it was originally made, we do not know exactly, but it is likely that it was made somewhere along the Rhine: Cologne or Frankfurt. We know more reliefs of the same material that appeared there."¹

Toen René van Beek het Amsterdamse huis binnentrad dat ooit toebehoorde aan de vermaarde Mithras-kenner Maarten Vermaseren, dacht hij te weten wat hem te wachten stond. Als conservator van het Allard Pierson Museum was hij bekend met de god uit het oosten. Maar toen hij het reliëf met Mithras erop voor zich zag, ingemetseld in een muur van de woonkamer die veel had van een heiligdom, kon hij maar één ding uitbrengen: ‘Wow’.

Vermaseren was al lang overleden en zijn familie ruimde het huis op. Het reliëf werd in bruikleen gegeven aan het Allard Pierson Museum en het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) in Leiden. Beide musea kunnen het nu om de beurt tentoonstellen, zoals het Louvre en het Rijksmuseum sinds kort twee portretten van Rembrandt delen.

“Het is een belangrijk stuk”, zegt Van Beek. “In die zin is het ook wel te vergelijken met de ontdekking van een Rembrandt, wat zo af en toe nog wel eens gebeurt. Al wisten wij wel dat Vermaseren dit reliëf in bezit had. Het laat een mooi verhaal zien en het is gewoon goed gebeeldhouwd. Elke middelbare scholier die naar Rome gaat, moet dit gezien hebben.”

Het staat nu in een vitrine van het Allard Pierson. Vol trots laat Van Beek het zien. “Kijk, in het midden zie je Mithras die een stier doodt, de schorpioen helpt hem door in de ballen van de stier te bijten. Het bloed dat vrijkomt wordt opgelikt door een hond en valt ook deels op de grond. Hieruit ontstaat het leven. Het speelt zich allemaal af in een grot die als een soort rots is weergegeven. De legende vertelt dat Mithras ook uit een rots is geboren.”

Volgens Van Beek is het dateren van een object voor een archeoloog vaak een hachelijke zaak. “Dit reliëf is waarschijnlijk uit de tweede eeuw na Christus. Het is niet van marmer, maar gemaakt van een harde, rode zandsteen. Volgens Vermaseren, die het van een verzamelaar kocht, komt het reliëf uit Rome. Waar het oorspronkelijk gemaakt is weten we niet precies, maar het zou heel goed kunnen dat het gemaakt is ergens langs de Rijn: Keulen of Frankfurt. We kennen meer reliëfs van het zelfde materiaal die daar tevoorschijn zijn gekomen.”