1. Tantum caecitatis invasit
genus Romanum, ut inimicum suum
Dominum vocent et ablatorem bonorum adeo
datorem sibi esse
praedicent, atque illi gratias agant; vocant ergo illos
nominibus
humanis, non propriis; nesciunt enim eorum nomina; quia sint
daemones intelligunt, sed historias veterum Regum legunt, quorum
actum cum videant fuisse
mortalem, deifico honorificant eos nomine.
2. Iovem quem vocant quemque putant summum Deum, quando natus
est,
a constitutione mundi erant ad illum tempus anni ferme tria
millia. Hic in
Graecia nascitur de Saturno et Ope, et ne a patre
interficeretur, aut si fas est
dicere, denuo pareretur, Cretam delatus
consilio matris in antro Idaeo
nutritur, a Cretibus hominibus natis
arma quatientibus
occultatur, caprae ubera sugit, cuius excoriatae
pelle amictus utitur nutricis
suae, scilicet a se interfectae: sed tres
cincinnos aureos ei assuit centenum
boum singulos pretium valentes,
sicut meminit auctor eorum Homerus, credere si
aequum est.
Hic adulta aetate cum patre annis
compluribus bellum gessit, superavit,
parricidio domum
invasit, sorores virgines stupravit, quarum
unam in connubio elegit, patrem
armis fugavit: caetera autem
actus illius scripta sunt. Ex connubiis alienis
aut virginibus violatis
filios sibi adulteros generavit, pueros ingenuos
attaminavit, tyrannico
regalique
imperio oppressit populos, sine lege.
3. Hunc pater quem Initialem deum fuisse
opinantur errantes, celari in insula
Creta ignoravit, filius quoque, quem
potentiorem deum credunt,
fugatum a se patrem latere in Italia nescit. Si erat
in caelo, cum
non videbat quid in Italia gereretur? Non enim in angulo est terra
Italia. Quamquam si fuisset deus, latere eum nihil debebat: latuisse
autem ibi,
quem Itali Saturnum
vocitaverunt, liquido opprobatum
est, a cuius latitatione lingua Hesperia Latina
nominata est usque
in hodiernum: sicut etiam auctor eorum Virgilius meminit.
4. Ergo in terra generatus dicitur, dum, et
ne ab eo regno pellatur, timet, et
tamquam aemulum quaerit necare, et subreptum
nescit latere, et
postea deus filius patrem prosequitur, interficere quaerit
immortalis
immortalem, credi potest, et intervallo pelagi fallitur, et fugisse
ignorat, et cum haec agerentur inter duos deos in terris caelum
desertum est.
Nemo administrabat pluvias, nemo tonabat, nemo
gubernabat tantam molem orbis.
Nec enim possunt dicere actum
illorum, et bella in caelo esse facta: haec enim in monte Olympo
fiebant in
Graecia: sed nec caelum Olympum vocatur, caelum enim
caelum est.
5. De quibus
ergo actibus eorum primum tractabimus, de
nativitate, de latitatione, de
ignorantia, de parricidio, de adulteriis,
de obscenis actibus,
de rebus non a deo, sed ab
hominibus immundissimis
et truculentissimis commissis, qui si essent in his
temporibus, omnibus legibus rei subiacerent, quae multo iustiores
et severiores quam actus illorum. Patrem armis pulsavit, lex Falcidia
et Sempronia
parricidam in culeo cum feris ligaret, et sorores
corrupit, lex Papinia omnibus
poenis per singula membra probrum
puniret, connubia aliena invasit, lex Iulia
adulterum suum capite
afficeret, pueros ingenuos attaminavit, lex Cornelia
transgressi
foederis amissum novis exemplis novi coitus sacrilegum damnaret.
6. Hic
nec divinitatem habuisse ostenditur: erat enim homo: latuit
eum fuga patris: huic tali homini, tam nefando regi, tam obsceno
tamque crudeli dei assignatus
est honos ab hominibus, qui utique
cum sit in terra natus et per incrementa
aetatum adultus, in qua
omnia
haec mala admisit et modo non sit in ea, quid putatur, nisi
mortuus, aut nunquid
putat stultus error pennas ei natas in senectute,
unde ad caelum volaret? sed
possunt et hoc credere orbati
sensu homines, si tamen credunt
eum cygnum factum esse, ut
generaret Castores, et aquilam, ut contaminaret Ganymedem, et
taurum, ut
violaret Europam, aurum, ut violaret Danaen; et equum,
ut generaret Pirithoum;
hircum, ut generaret Egyppam de capra,
satyrum, ut opprimeret Antiopam, haec quia adulteria spectant, ad
quae proni sunt peccatores: ideo facile
credunt, ut male facti auctoritates
et omnis spurcitiae de ficto deo mutuentur.
7. Num caetera quae credi possunt actus illius, quae et vera
sunt quaeque sine
transfiguratione eum aiunt gessisse quam sint inemendata, animadvertunt:
ex
Semele generat Liberum, ex Latona Apollinem et Dianam,
ex Maia Mercurium, ex
Alcmena Herculem. At caeteras eius
corruptelas quas ipsi confitentur, nolo
conscribere, ne rursus foeditas
iam sepulta auribus renovetur. Sed horum
paucorum mentionem
feci, quos
deos et ipsos credunt errantes scilicet de incesto
patre generatos,
adulterinos, supposititios, et Deum videntem aeternum
sempiterni numinis praescium futurorum, immensum talibus
cum nefandis criminibus diffuderunt.
|
