Ephraem Graecus: the Phrantzolas edition (part 5)

Well, well.  At the start of volume 7 of the Phrantzolas edition of Ephraim Graecus, there is an additional introduction!  Let’s see what it says, shall we?  (Here are the pages – click to enlarge)

Once again I have OCRd them, and run the result through Google Translate.  We get this:

Αντί επιλόγου

Μέ τόν παρόντα Ζ’ τόμο ολοκληρώνεται ή έκδοση των Έργων του μεγάλου καί θεοφόρου Πατρός μας Όσιου Έφραίμ του Σύρου, ώστε νά γίνει προσιτή σέ όλους ή θεόπνευστη διδασκαλία του.

Τήν καλή αφορμή, γιά νά έπιχειρήσουμε τήν παρούσα έκδοση, πρόσφεραν σ’ εμάς Αγιορείτες Πατέρες, καί τό βάρος καί τή θεάρεστη φροντίδα γιά τήν πραγματοποίησή της έπωμίσθηκαν μέ προθυμία οί εκλεκτοί φίλοι έκδότες των Εκδόσεων «Τό Περιβόλι της Παναγίας». Άπό τή θέση μάλιστα αυτή θεωρούμε χρέος νά έκφράσουμε τίς ευχαριστίες μας στόν υπεύθυνο των Εκδόσεων γιά τήν πολύτιμη συνεργασία καί συμμετοχή σέ όλα τά στάδια της επίπονης διαδικασίας της έκδοσης αυτής.

Άπό τήν άρχή άνέκυψε όξύ τό πρόβλημα της άναζήτησης των έλληνικών μεταφράσεων των ’Έργων του Σύρου Πατρός. Γι’ αυτό καί ή προσοχή μας στράφηκε στήν άνεύρεση των παλαιών καί των νεώτερων εκδόσεων, καί των χειρογράφων.

Στό στάδιο αυτό μάς συμπαραστάθηκαν πατρικώς οί Σεβαστοί Γέροντες, π. Χαραλάμπης, Ηγούμενος της Ί. Μ. Διονυσίου, καί π. Γρηγόριος, Ηγούμενος της Ί. Μ. Δοχειαρίου, καθώς καί ό σεβαστός καί άγαπητός π. Νικόδημος, Μοναχός Άγιοπαυλίτης, τούς όποιους καί εύσεβάστως ευχαριστούμε.

Ευχαριστούμε επίσης τόν ’Ομότιμο Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής τού Πανεπιστημίου ’Αθηνών κ. Γεώργιο Γαλίτη, καί τόν Επίκουρο Καθηγητή τής Φιλοσοφικής Σχολής τού Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Παναγιώτη Σωτηρούδη, γιά τό άμέριστο ένδιαφέρον μέ τό όποιο μάς συμπαραστάθηκαν στήν έκδοσή μας.

Τή μνεία ώστόσο τού μακαριστού Γέροντος Έφραίμ, Ηγουμένου τής Ί. Μ. Ξηροποτάμου, αισθανόμαστε έπιβεβλημένη γιά τό πατρικό ένδιαφέρον πού έδειξε γιά τήν πραγματοποίηση τής άπόφασής μας.

Τό άρχαΐο κείμενο τής παρούσας έκδοσης άντλήσαμε άπό τίς παλαιότυπες έκδόσεις τών Ed.Thwaites (’Οξφόρδη, 1709) καί J. S. Assemani (Ρώμη, 1732-1746), άλλά καί άπό νεώτερους έκδότες-έρευνητές. Παράλληλα άναζητήσαμε στούς χειρόγραφους κώδικες κείμενα τών Λόγων τού Σύρου Πατρός, άνέκδοτα ώς τώρα. Πολύ χρήσιμη στάθηκε ή έργασία τού Μ. Geerard (Clavis Patrum Graecorum), όπου έχουν καταχωρηθεΐ τά άποτελέσματα τής έρευνας στό χώρο τής έφραίμειας γραμματείας.

’Ανέκδοτα κείμενα πού άντλήσαμε άπό χειρόγραφους κώδικες, είναι τά εξής:

1. Λόγος περί τής άναστάσεως, έν τοίς έγκαινίοις, καί περί τού άγιου μνήματος (Χειρόγραφο άριθ. 244 ΜΠΤ τής Εθνικής Βιβλιοθήκης ’Αθηνών, ΙΔ’ αί., φύλλα 60r-62v).

2. Λόγος έν τώ σταυρώ, έπί των έγκαινίων, καί περί τοϋ άγιου ξύλου του σταυροϋ (Χειρόγραφο άριθ. 244 ΜΠΤ τής Εθνικής Βιβλιοθήκης Αθηνών, ΙΔ’ αί., φύλλα 62v-65r).

3. Πώς ό ληστής προ τής άναστάσεως είσήλθεν εις τον παράδεισον (Χειρόγραφο άριθ. 115 τής Ί. Μ. Δοχειαρίου Αγίου Όρους, ΙΕ’ αί., φύλλο 157).

4. Λόγος εις τό μαρτύριον του άγιου μεγαλομάρτυρος Βονιφατίου (Χειρόγραφο άριθ. 4887.767 τής Ί. Μ. Ίβήρων Αγίου Όρους, ΙΗ’ αί., φύλλα 44ν-54ν).

5. Λόγος περί τοϋ Καιν, καί τοϋ Αβελ τής άναιρέσεως (Χειρόγραφο άριθ. 99 τής Ί. Μ. Παντοκράτορος Αγίου Όρους, ΙΣΤ’ αί., φύλλα 375r-396r).

6. Λόγος εις τον Αβραάμ καί Ισαάκ (Χειρόγραφο άριθ. 163 ΜΠΤ τής Εθνικής Βιβλιοθήκης Αθηνών, ΙΣΤ’ αί., φύλλα 8v-17r).

7. Λόγος ότε οί μάγοι παρεγένοντο εις ‘Ιεροσόλυμα (Χειρόγραφο Μόσχας άριθ. 284 (Vladimir 215), Θ’ αί., φύλλα 101v-103r).

Στήν πορεία τής έκδοσής μας άντιμετωπίσαμε οξύ τό πρόβλημα τής αυθεντικότητας τών μεταφρασμένων στήν ελληνική έργων τοϋ Σύρου Πατρός, πού από τίς αρχές τοϋ αιώνα μας απασχόλησε τούς ειδικούς καί τήν έρευνα. Εμείς κατά τήν έπιλογή τών κειμένων σταθήκαμε μέ σεβασμό στήν παράδοση τών χειρογράφων, καί γι’ αυτό μόνο έλάχιστα κείμενα άφήσαμε έξω άπό τήν παρούσα έκδοση.

Από τά διπλά ώστόσο κείμενα πού συναντήσαμε στους παλαιούς έκδοτες καί στά χειρόγραφα, έπιλέξαμε τά πληρέστερα. Τά διπλά κείμενα τής έκδοσης τοϋ Assemani έπισήμανε μέ άκρίβεια ή Δημοκρατία Hemmerdinger-Ήλιάδου (βλ. Orientalia Christiana Periodica, τόμος XXIV, 1958, τευχ. 3-4, σελ. 371-381).

Κείμενα ελληνικών χειρογράφων πού άφήσαμε έξω άπό τήν έκδοσή μας είναι:

1. Λόγος εις τόν βίον τοϋ οσίου πατρός ημών Ανδρονίκου καί τής συμβίας αύτοΰ Αθανασίας (Χειρόγραφο άριθ. 2541.208 τής Ί. Μ. Ξηροποτάμου Αγίου Όρους, ΙΒ’ αί., σελ. 406 κ.έ.). Αποδίδεται στόν Όσιο Έφραίμ, άλλά ό βιογραφούμενος Άγιος έζησε τόν έκτο αιώνα.

2. Κεφάλαια πάνυ τερπνά (Χειρόγραφο άριθ. 394 τής ‘I. Μ. Μεταμορφώσεως Μετεώρων, ΙΒ’ αί., φύλλα 394-405). Είναι άνθολόγηση άπό Λόγους τοϋ Όσιου Έφραίμ τοϋ Σύρου, τούς οποίους έχουμε περιλάβει στήν έκδοσή μας.

Πληροφορούμε τέλος τούς ένδιαφερόμενους άναγνώστες δτι ετοιμάζεται ή έκδοση Εύρετηρίων τών Έργων τοϋ Όσιου Έφραίμ σέ ξεχωριστό τόμο.

Παραδίδοντας λοιπόν όλοκληρωμένη τήν παρούσα έκδοση τών Έργων τοϋ μεγάλου καί θεοφόρου Πατρός μας Όσιου Έφραίμ τοϋ Σύρου στήν κοινή ωφέλεια καί οικοδομή, παρακαλοΰμε τούς φιλόθεους καί φιλάδελφους άναγνώστες νά εύχονται γιά τούς κοπιάσαντες σ’ αυτό τό πνευματικό έργόχειρο, ώστε νά βροΰμε έλεος ένώπιον τοϋ θρόνου τής μεγαλωσύνης τοϋ μεγάλου Θεοΰ τής έλπίδας μας.

Στόν Σωτήρα μας Κύριο Ίησοΰ Χριστό άνήκει ή δόξα, καί στόν Όσιό του Έφραίμ τόν Σύρο ή τιμή, στούς άπέραντους αιώνες. Αμήν.

Κωνσταντίνος Π Φραντζόλας

Prologue

With this present volume, the publication of the works of our great and divine Father St Ephraim Syrus is completed so that he and his inspired teaching becomes accessible to all.

The good reason for us to handle the present edition was the offer of Holy Fathers to us, and the weight and the sincere care for its realization were eloquently expressed by the eminent friends, “The Garden of Our Lady” publishers. From this point of view, we feel obliged to express our gratitude to the publications officer for valuable cooperation and participation in all stages of the painful process of this publication.

From the beginning, the problem of the authenticity of the Greek translations of the Syrian Father’s Works was raised. That is why our attention turned to the discovery of old and newer versions, and manuscripts.

At this stage, the Sacred Elders, Father Charalambis, Abbot of I.M. Dionysios, paternally supported us. and P. Grigorios, Abbot of I. M. Docheiarios, as well as the respected and dear Nicodemus, the Monk Agapassilitis, whom we thank graciously.

We also thank the Professor Emeritus of the Theological School of the University of Athens, Mr. George Galitis, and the Assistant Professor at the Philosophical School of the University of Thessaloniki, Mr. Panayiotis Sotiroudis, for the unparalleled interest with which they supported us in our publication.

However, the mention of the elder Efraim, the Abbot of the I. M. Xeropotamos, we feel affectionate for the parental interest he has shown in the realization of our decision.

The original text of this publication was derived from the old editions of Ed. Thwaites (Oxford, 1709) and J.S. Assemani (Rome, 1732-1746), but also from more recent editors. At the same time, we looked at hitherto unknown manuscripts of the Syrian Father’s works. Most useful was the work of M. Geerard (Clavis Patrum Graecorum), where the results  were recorded of research in the field by the secretariat.

Unpublished texts that we drew from manuscripts are as follows:

1. Sermon on the resurrection (anastasis), during the inauguration (of the temple), and on the tomb (of the Lord) (Manuscript No 244 of the National Library of Athens, Nos., Pages 60r-62v).

2. Sermon on the Cross, on the Inaugurations, and on the Holy Wood of the Crucifix (Manuscript No 244 of the National Library of Athens, Nos., Pages 62v-65r).

3. How the robber entered paradise prior to the resurrection (Manuscript No. 115 of St. John’s Doheryour, Mount 157, p. 157).

4. Words of the Holy Martyr Boniface (Manuscript No. 4887,767 of the Holy Monastery of Iviron of Mount Athos, LH., Pages 44v-54v).

5. Sermon on Cain and Abel in Revelation (Manuscript No 99 of the Holy Monastery of Saint Athos, Pasteur, pages 375r-396r).

6. Sermon on Abraham and Isaac (Manuscript No 163 of the National Library of Athens, pp. 8v-17r).

7. Sermon on why the magicians came to Jerusalem (Moscow Manuscript No 284 (Vladimir 215), Ile., folios 101v-103r).

In the course of our publication, we have faced acutely the problem of the authenticity of the works of the Syrian Father translated into Greek, which since the beginning of this century has been the concern of specialists and research. When selecting the texts, we were respectful of the manuscript tradition, and so only a few texts were left out of this publication.

However, from the double texts we encountered in the old editions and the manuscripts, we have chosen the longer. The double texts of the Assemani version have been accurately documented by Hemmerdinger-Iliadou (see Orientalia Christiana Periodica, volume XXIV, 1958, pp. 3-4, pp. 371-381).

Greek manuscripts that we left out of our publication are:

1. A speech in the life of our father Andronikos and his wife, Athanasia (Manuscript No 2541.208 of Ioannis of the Xeropotamos monastery, Mount Athos, pp. 406 et seq.). It is attributed to the Holy Ephraim, but the Saint in question lived in the sixth century.

2. All-pleasing (τερπνά) Chapters (Manuscript No. 394 of I.M. Meteorosis Meteora, L.A., folios 394-405). It is a liturgy from the Words of the Holy Ephraim of Syros, which we have included in our edition.

Finally, we would like to inform our interested readers that the publication of an index of the works of St Ephraim is being prepared in a separate volume.

Delivering therefore the completed present edition of the works of our great and God-bearing Father, the venerable Ephraim of Syros to the common benefit and edification, we ask the God-loving and brethren-loving readers to pray for those who toiled in this spiritual handiwork so that we may find mercy before the throne of the greatness of the great God of our hope.

To our Savior, the Lord Jesus Christ, and to St Ephraim the Syrian, be glory and honor, throughout the centuries. Amen.

Konstantinos P. Phrantzolas

Now I do not speak even a word of modern Greek, but we do get quite a lot of information from this, even if it degenerates into gibberish at points.  We get the extra texts that Phrantzolas added, although I’m not at all sure about the accuracy of the English titles!  We get the mss that he used (probably more reliable in the Greek).

All useful stuff!

UPDATE: (7 Nov 2018): Many thanks indeed to the correspondent who wrote in and corrected the gibberish bits of Google Translate for us – thank you!